مشیّت الهی
پیدا میکنند. هرچه در جهان موجود است از مشیت و اراده خداوندی سرچشمه گرفته و هیچ پدیده و رویدادی بدون اذن و مشیت الهی تحقق پیدا نمیکند.">
نویسنده: عبدالله نصری
از نظر قرآن کریم تمام موجودات جهان هستی پس از مشیت الهی تحقق پیدا میکنند. هرچه در جهان موجود است از مشیت و اراده خداوندی سرچشمه گرفته و هیچ پدیده و رویدادی بدون اذن و مشیت الهی تحقق پیدا نمیکند.
«مَا قَطَعْتُمْ مِنْ لِینَةٍ أَوْ تَرَكْتُمُوهَا قَائِمَةً عَلَى أُصُولِهَا فَبِإِذْنِ اللَّهِ» هر نخلی را که قطع گردید یا آن را بر ریشههایش رها کردید به اذن خدا بوده است. (حشر 5)
«فَیغْفِرُ لِمَنْ یشَاءُ وَیعَذِّبُ مَنْ یشَاءُ وَاللَّهُ عَلَى كُلِّ شَیءٍ قَدِیرٌ» (خدا) هرکس را که بخواهد میبخشد و هرکس را که بخواهد عذاب میکند و خداوند بر همه چیز تواناست. (بقره 284)
«وَ ما تَشاوُنَ اِلاّ اَن یَشاءَاللهُ اِنَاللهَ کانَ عَلیما حَکیما» و شما نمیخواهید، مگر آنکه خدا بخواهد. همانا خداوند آگاه و حکیم است. (دهر 30)
حال که هرچه در جهان آفرینش تحقق پیدا میکند برخاسته از مشیت و اراده الهی است و اراده و مشیت خدا نیز تخلفپذیر نمیباشد، پس چگونه میتوان برای انسان آزادی اراده و اختیار قایل شد؟ مگر نه این است که اگر انسان دست به عملی بزند منشأ و سرچشمه آن عمل خواست خداست و اگر هم از آن سرباز زند، آن هم ناشی از اراده الهی است، پس چه ما عملی را انجام دهیم و چه ندهیم در هر دو حال این اراده الهی بوده که موجب تحقق یا عدم تحقق آن شده است. آیات زیر نیز به صراحت عمل انسان را مربوط به مشیت خدا میداند.
«وَلَا تَقُولَنَّ لِشَیءٍ إِنِّی فَاعِلٌ ذَلِكَ غَدًا إِلَّا أَنْ یشَاءَ» و هرگز مگو من فردا آن (کار) را انجام خواهم داد، مگر اینکه خدا بخواهد. (کهف 23-24)